De 5 van Daphne – artikel in Margriet

Muziek die mij ontspant: Ik luister graag naar de Soundscapes van de app Calm: kabbelde beekjes, zachte regen. Mijn favorieten zijn de avondkrekels.
Waardevol inzicht: Een Japans gezegde: “Degene die de berg verplaatste, was degene die begon met het wegdragen van de kleinste stenen.”
Irritante eigenschap: Ik ben ’s ochtends heel slecht uit bed te trekken; ik snooze wel vijf keer en dan nóg wil ik er niet uit.
Bewondering voor: Mensen in de zorg. Daar wordt allang niet meer voor geklapt, maar ze werken nog steeds onder dezelfde druk.
Lievelingsparfum: Ik gebruik al dertig jaar ‘Eau de Lancaster’ van Lancaster; ik ben ermee vergroeid.

Daphne Deckers gebruikte het afgelopen jaar om Uitwaaien te schrijven, een vrolijk boek over rust vinden in onrustige tijden, vol weetjes en tips over alles wat leuk, mooi en interessant is aan Nederland. Haar eigen roerige jaar samengevat in 5 trefwoorden.

NB: Dit interview is afgenomen tijdens de lockdown. Op dat moment was uiteraard niet bekend hoe de situatie begin maart is.

UITWAAIEN
“Na mijn roman Dubbelzes nam ik een sabbatical, om even uit mijn hoofd te komen, veel te reizen en nieuwe ideeën op te doen. En toen kwam corona. Als ik de tv aan deed, hoorde en zag ik negativiteit en als ik de krant opensloeg leek het ook uitsluitend te gaan over alles wat niet deugt en mis gaat in Nederland. De ic’s die vol liggen, de faillissementen, de corona- app die niet werkte, mensen die weigerden om een mondkapje te dragen. Is er tussen al deze ellende ook nog iets positiefs te melden?, dacht ik. Het is allemaal al zo zwaar. Thuis moet je aan de keukentafel werken terwijl naast je manlief in een Zoom vergadering zit ,en tegenover je de kinderen thuisonderwijs moeten volgen. Niet fijn, want afgezien van de sociale contacten waar we als groepsdieren nu eenmaal behoefte aan hebben, is je huis bovenal je thuis, en liever niet een dependance waar de baas mag inloggen om te controleren of je wel hard genoeg werkt. En dan de angst of je je baan wel zal houden… Was er dan helemaal niets moois meer te melden? Zo ontstond het idee voor Uitwaaien, een boek dat gaat over alles wat ik leuk vind aan Nederland. Waar het fijn is. Waar het mooi is. Waar het nog stil is. Maar ook over onze tradities, over het ontstaan van typisch Nederlandse dingen zoals Wilhelmina pepermunt, wentelteefjes en drop, over welke woorden in het Engels uit het Nederlands zijn voortgekomen, en of die Hans Brinker met zijn vinger in de dijk werkelijk heeft bestaan. Het is toch leuk om te weten dat de Drentse hunebedden even oud zijn als de piramides in Egypte? Of dat 90 procent van alle Europese woestijnen in Nederland ligt? Tijdens mijn research viel ik van de ene verbazing in de andere. Ik heb nu zelfs een wishlist, ik wil naar de Biesbosch, ik wil logeren in een tiny house op het donkerste plekje van Nederland, ik wil in een badkuipje door de Rotterdamse haven varen. Dat kan allemaal! Nederland is eigenlijk een fantastisch vakantieland waar veel meer te ontdekken valt dan het overbekende Amsterdam of de Veluwe. Als je elke dag bezig bent met leuke, positieve dingen merkte ik, dan word je zelf ook vrolijk. Maar als ik dan na een dag schrijven ’s avonds naar Op1 of Jinek keek, was het weer een en al discussie en drama. Natuurlijk, er was en is door corona veel verdriet door de ziekte, het isolement, de sterfgevallen, de economische schade, de faillissementen. Dat is heel erg. Eigenlijk gaat Uitwaaien over rust vinden in een onrustige wereld.”

Natuur
2020 was voor mij ook een jaar van een grote herwaardering van de natuur. Die liefde zat er bij mij altijd wel in door mijn vader die bioloog was, en die ons tijdens wandelingen altijd op ieder interessant dingetje attendeerde. En toen, terwijl de wereld om ons heen dicht ging, bleef de natuur gewoon open. Opeens was het bos of strand niet meer iets vanzelfsprekends, maar kreeg het een extra gouden randje. Meer dan ooit besefte ik hoe fijn het is om buiten in het groen te zijn. Gewoon lekker wandelen met een vriendin en dan ergens op een bankje je meegebrachte boterhammen opeten in plaats van ergens te gaan lunchen, want dat kon niet meer. Elke keer weer dacht ik: wat is het hier mooi. Wat ruikt het hier lekker. Het ruisen van de bomen, het geluid van de branding, een kabbelend beekje; de natuur geeft rust en brengt je bloeddruk omlaag. In het bos voelde ik mij ook weer heel dicht bij mijn overleden vader. Net als hij kan ik tot vervelens toe tegen anderen zeggen: kijk, dat is nou een vliegenzwam.”

Gezin
“Richard en ik hadden al drie jaar een leeg nest. Ik weet nog dat wij elkaar met Sinterklaas 2019 zaten aan te kijken met zo’n blik van: ‘Nou, dat is ook wel eens leuker geweest. ‘Iedereen’ zit nu rond de open haard gezellig cadeautjes uit te pakken, terwijl wij kijken of er nog iets leuks op Netflix is.’ Tja, Sinterklaas met het gezin vieren… das war einmal. Hoopvol zeiden we tegen elkaar: Misschien weer, als er ooit kleinkinderen komen? Nou, één jaar en een pandemie verder zat ik afgelopen Sinterklaas èn kerst met zes man in huis, cadeautjes in te pakken, gedichten te schrijven en haalde ik het gourmetstel van zolder voor de traditionele feestmaaltijd van aangebrand vlees en veel te veel brood. Vorig jaar maart kwam Emma met haar Australische vriend even naar Nederland voor haar verjaardag. Ze kwamen door de lockdown niet meer weg. Ook zoon Alec strandde hier met zijn Engelse vriendin. Of het bevalt, dat volle huis?” Ze schiet in de lach: “Ik denk soms wel: be careful what you wish for! Ik heb zo lopen zeuren over dat lege nest! Zo zie je maar weer, je weet toch niet wat het leven voor je in petto heeft.
We doen het heel aardig hoor, zo met z’n allen. Ons huis is groot zat, maar toch is het een kwestie van opletten dat je niet in elkaars vaarwater zit. Ruzie is vaak een kwestie van korte lontjes en lange tenen. Stiekem vind ik het vooral heel gezellig. Maar ja, ik ben 52 jaar, ik heb de zaak wel op de rit en schreef altijd al thuis. Maar voor de kinderen – en niet alleen voor die van ons – is het meer dan vervelend. De tenniscarrière van mijn zoon als beginnend profsporter staat helemaal stil. Hij is 20, hij moet juist met volle kracht vooruit kunnen gaan. Als extra pech heeft Alec op een van de zeldzame tennistoernooien die er nog waren zijn enkelbanden finaal afgescheurd en moest hij geopereerd worden. Voor onze dochter Emma van 22 is het ook een grote tegenvaller. Zij was juist zo happy in Los Angeles, haar studie ging goed en het acteerwerk kwam echt op gang. De film waar Emma een grote rol in speelt was net in première gegaan en zou op allerlei filmfestivals vertoond worden. Die ligt nu al een jaar op de plank op roulatie te wachten. De levens van jonge mensen staan allemaal op pauze. Het is zo onzeker, zelfs nu het vaccin licht aan de horizon heeft gebracht. Maar ondertussen geniet ik wel erg van hun aanwezigheid hoor. Want straks zijn ze weer weg.”

Spelletjes
“Mijn 76-jarige moeder in Valkenburg kon ik tijdens de lockdowns natuurlijk ook lange tijd niet bezoeken. Gelukkig kan ze goed alleen zijn. Als ik belde, hoorde ik steevast : Ik heb bonbons, een spannend boek en ik heb André Rieu opstaan. Met die heilige drie-eenheid is het al snel goed wat haar betreft. Als je wel met twee mensen op bezoek mocht komen, deden we dat natuurlijk. Mijn moeders voorliefde voor spelletjes – over de lol van bordspellen schrijf ik ook in Uitwaaien – heeft zij echt op ons gezin overgebracht. En goed dat ze is! Yahtzee schijnt een kansspel te zijn, maar oma wint altijd. Ze heeft nog van die spelletjesdozen uit het jaar kruik, je weet wel, Mens erger je niet uit 1974 waarvan alle hoeken door plakband bij elkaar worden gehouden. Dat soort nostalgie waardeer ik nu meer dan ooit. Hier zijn we met z’n allen enorm met Lego aan de gang gegaan. Ik ben dol op dat getut van kamertjes maken waarin dan weer allemaal kleine spulletjes in komen te staan, deurtjes die open en dicht kunnen, een klein bakkerijtje met taarten… Tijdens het bouwen zit je dicht naast elkaar waardoor samen Legoën soms het karakter krijgt van een therapeutische sessie, omdat er ook mooie gesprekken ontstaan. Door al dat ge-Lego zou ik afgelopen december samen met Emma meedoen aan Legomasters Vips op RTL4, maar een acute blindedarmontsteking waardoor ik in het ziekenhuis terecht kwam gooide roet in het eten. Dus vormde Emma een gelegenheidsduo met Christiaan, de zoon van Frans en Mariska Bauer. Ze wonnen ook nog!”

DUURZAMER LEVEN
“Door deze pandemie vroeg ik mij af; wat zullen we hier op de lange termijn van leren? Best een ingewikkelde vraag omdat er altijd persoonlijke beweegredenen meespelen. Als ik iemand hoor zeggen: ‘misschien gaan we hierdoor eindelijk wat minder vliegen’, dan denk ik: ja, maar mijn dochter woont in Amerika. Als ik haar wil zien zal ik toch de oceaan over moeten steken. En mijn zoon moet om prof tennisser te kunnen worden voor toernooien iedere week naar een ander land. Wel heb ik afgelopen jaar opvallend weinig gekocht. Ik heb me voorgenomen om die lijn dit jaar maar door te trekken. Kasten uitruimen, zoveel mogelijk hergebruiken, kortom, het doen met wat je hebt. Ongemerkt zit je toch in een consumptiestramien. Ander voorbeeld: eten bestellen via Thuisbezorgd is natuurlijk makkelijk, maar ook dat hebben we teruggeschroefd. Ik ben zelf meer gaan koken, liefst met lokaal gekweekte producten.
Dat zijn dan weer een paar pluspunten van deze tijd. Wat het mij ook heeft gebracht is vooral veel familiegezelligheid, een hoop Lego-lol en de bewustwording van geluk-dichtbij-huis. Plus de ontdekking dat er in Nederland opvallend veel te genieten valt. Je hoeft niet per se naar Bali. Of naar de Everglades in Florida. De Biesbosch lijkt daar sprekend op en is net zo mooi. Maar verder… Natuurlijk mis ik net als iedereen de reuring, de sociale contacten, de premières, de festivals en vaste ijkpunten zoals Wimbledon en de Nijmeegse Vierdaagse. Maar ik ben blij dat ik met Uitwaaien iets heb gevonden dat de afgelopen tijd toch wat vrolijker heeft gemaakt. Ik hoop dat als mijn boek verschijnt er weer meer positiviteit is. Dat er ook weer meer mogelijk is. En dat we met z’n allen weer trots op ons land kunnen zijn.”